Metoda oceny wartości hodowlanej
Ocena wartości hodowlanej dotyczy buhajów ras mięsnych objętych przyżyciową oceną wartości użytkowej, prowadzoną przez PZH i PBM. Dotyczy ona buhajów wpisanych do ksiąg hodowlanych następujących ras mięsnych: Limousine (LM), Hereford (HH), Charolaise (CH), Angus (AN), Angus (AR) i Simental (SM). W ocenie wartości hodowlanej buhajów zastosowano metodę BLUP - Animal Model. Ocena ta powinna stanowić podstawę do przeprowadzania selekcji. W porównaniu do wartości użytkowej, wartość hodowlana buhaja daje informację o jego wartości genetycznej z uwzględnieniem wpływu środowiska oraz pochodzenia.
Ocena wartości hodowlanej buhajów przeprowadzana jest 2 razy w roku:
- sezon I - pomiary w okresie od 1.01. do 30.06;
- sezon II - pomiary w okresie od 1.07. do 31.12.
Podstawą oceny wartości hodowlanej buhajów jest wyliczany Wskaźnik Oceny Zbiorczej WOZ :
WOZ = 0,6 x SWM + 0,4 x WR
gdzie:
Standaryzowany Wskaźnik Mięsności
- średni wskaźnik mięsności buhajów ocenionych
w danym sezonie, łącznie dla wszystkich ras
- odchylenie standardowe dla wskaźnika mięsności
buhajów ocenianych w danym sezonie
WR = 100 + (24,99 x M210 + 0,51 x M420 - 1,73 x WKL + 4,89 x OKLP) / 1000
WKL - pomiar wysokości w kłębie (cm)
OKLP - pomiar obwodu klatki piersiowej
M210 - masa ciała standaryzowana na wiek 210 dni (kg)
M420 - masa ciała standaryzowana na wiek 420 dni (kg)
USG - ultrasonograficzny pomiar grubości mięśnia mld (cm)
W ocenie zastosowany jest jednocechowy model matematyczny:
Xikl = m + Ri + Sk + aikl + eikl
gdzie:
Xikl - Wskaźnik Oceny Zbiorczej WOZ (obliczony dla danego buhaja)
m - średnia ogólna
Ri - stały efekt rasy
Sk - stały efekt sezonu urodzenia
aikl - losowy efekt zwierzęcia
eikl - losowy efekt błędu
Sezon urodzenia buhaja określany jest wg zasady:
- miesiące od kwietnia do września - sezon letni,
- miesiące od października do marca - sezon zimowy.
Dla cechy będącej podstawą oceny przyjęto współczynnik odziedziczalności h2 = 0,35.
Uzyskane wyniki oceny dla ocenianej stawki buhajów są standaryzowane i przeliczane tak, aby średnia ocena wynosiła 100, zaś odchylenie standardowe było równe 10.
Wyniki oceny wartości hodowlanej buhajów publikowane będą 2 razy do roku na stronie internetowej oraz w postaci wydawnictwa.
Na podstawie Oceny Wartości Hodowlanej H tworzony jest ranking buhajów (niezależnie od rasy) wg malejącej wartości hodowlanej.